خوانش مؤلفه‌های مکان در طراحی محیط شهری (نمونه موردی: میدان‌های تاریخی نقش‌جهان، گنجعلی خان، دل‌کمپو و گراند ِپلیس)

نویسندگان

  • علیرضا صادقی استادیار بخش شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.
  • فریال احمدی استادیار گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران.
چکیده مقاله:

زمینه و هدف: پ‍ژوهش حاضر با هدف بررسی الگو ها و ویژگی­های کالبدی، عملکردی، معنایی و زیست­محیطی میدان – مکان­های موفق گذشته موفق گذشته به منظور به­دست آوردن ایده­های طراحی و  ارتقا کیفیت محیطی میدان­های آشفته امروزی شکل گرفته­است چراکه در حال حاضر میدان­های شهری مفهوم گذشته خود را از دست داده و به فلکه هایی که عمدتا گره­های ترافیکی هستند تبدیل شده­اند. روش بررسی: در این نوشتار با استفاده از روش­های تحقیق توصیفی – تحلیلی و تطبیقی، به خوانش ویژگی­های مؤلفه­های مکان در میدان­های تاریخی پرداخته شده­ و رهنمود­هایی بر اساس این ویژگی­ها و بر محور مؤلفه­های مکان برای طراحی میدان­های امروزی ارائه شده­است. به این منظور مفاهیمی چون مکان، مؤلفه­های مکان در طراحی محیط شهری، میدان به مثابه مکان عمومی موفق شهری، گونه­شناسی میدان­های شهری، قانونمندی­های حاکم بر طراحی میدان­ها مورد مداقه قرار گرفته و ویژگی­ها و خصوصیات میدان – مکان­های موفقی چون میدان نقش جهان اصفهان، میدان گنجعلی­خان کرمان، میدان دل­کمپو سینا و میدان گراند ِپلیس بلژیک در قالب مؤلفه­های مکان بررسی و تحلیل شده­است. یافته‌ها: یافته­های پژوهش نشان می­دهد که میدان­ها به واسطه برخورداری از گونه­ها و اشکال مختلف و بهره­مندی از طیف وسیعی از کیفیت­های کالبدی، عملکردی و معنایی، توان بیشتری برای تبدیل شدن به یک مکان عمومی موفق را دارند. نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از تحقیق حاکی از آن است که ویژگی­هایی که در پس آثار ماندگار گذشته وجود دارند که می­توان  با بازخوانی، باز­آفرینی و کار­بست آنها در طراحی میدان­های جدید، به خلق مکان­های عمومی زنده، پویا و موفق همت ورزید. این ویژگی ها در قالب مؤلفه های مکان شامل فرم، معنا و تصورات، فعالیت و اکوسیستم خلاصه می گردند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

طراحی استراتژی توسعه شهری مراکز تاریخی کلانشهرهای ملی، نمونه موردی: مرکز تاریخی تبریز

طراحی شیوه مواجهه با هر پدیده‌ای متناسب با ماهیت و چیستی آن در عرصه‌ای چند سطحی صورت‌بندی می‌شود. مسأله برنامه ریزی در این پژوهش مواجهه با مهمترین پاره کلانشهری یعنی مراکز تاریخی آنها بوده که ماهیتی پیچیده، متنوع و البته گاهاً به ظاهر متناقض دارد و این در حالیست که به شدت تحت تأثیر نیروهای خارجی قرار دارد. طبیعی است طراحی شیوه مواجهه نیز به همان میزان از پیچیدگی فزاینده‌ای برخوردار است. این گونه...

متن کامل

بررسی نقش زیباسازی و ارتقاء کیفیت محیط بر سرزندگی شهری؛ نمونه موردی: باغ شهر تاریخی مراغه

احساس آرامش خاطر، نشاط و وجود حس سرزندگی یکی از نیازهای روحی انسان و مهم‌ترین شاخص کیفیت فضاست. انبوهی از فضاهای دل مرده، سرد و بی‌روح در شهرها تحت تاثیر ناهمگونی و آلودگی‌های بصری مشاهده می‌شود که به دور از هر گونه زیبایی و مطلوبیت، هیچ‌گونه معنا، مفهوم و عملکردی را القاء نمی‌کنند. امروزه سیما و منظر شهرها تحت تأثیر این اغتشاشات بصری، چهره‌ای ناخوشایند و نامطلوب یافته‌اند که هیچ گونه جذابیت و ...

متن کامل

سنجش پایداری اجتماعی محیط مسکونی در بافت‌های تاریخی شهری نمونه موردی: شهر بیابانی کاشان

مسکن به عنوان یک مولفه کلیدی از محیط مصنوع، نقشی بسیار مهم در توسعه پایدار شهرها ایفا می­کند. پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل موثر در پایداری اجتماعی بخش مسکونی بافت­های تاریخی در شهر کاشان انجام شده است. پژوهشگران در پی آن بوده­اند که به کمک روش پیمایش، میزان تاثیر شاخص­های پایداری اجتماعی مسکن را مورد سنجش و ارزیابی قرار دهند. جامعه آماری پژوهش تعداد 45552 نفر ساکنان شش محله بافت­های تاریخی کاش...

متن کامل

طراحی استراتژی توسعه شهری مراکز تاریخی کلانشهرهای ملی، نمونه موردی: مرکز تاریخی تبریز

طراحی شیوه مواجهه با هر پدیده ای متناسب با ماهیت و چیستی آن در عرصه ای چند سطحی صورت بندی می شود. مسأله برنامه ریزی در این پژوهش مواجهه با مهمترین پاره کلانشهری یعنی مراکز تاریخی آنها بوده که ماهیتی پیچیده، متنوع و البته گاهاً به ظاهر متناقض دارد و این در حالیست که به شدت تحت تأثیر نیروهای خارجی قرار دارد. طبیعی است طراحی شیوه مواجهه نیز به همان میزان از پیچیدگی فزاینده ای برخوردار است. این گونه...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 19  شماره (ویژه نامه شماره 5)

صفحات  559- 570

تاریخ انتشار 2017-08-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023